W PRL-u kursował taki dowcip:
Pytanie: Co to jest socjalizm? Odpowiedź: Socjalizm jest to ustrój zwycięsko pokonujący trudności, które sam sobie stwarza.
Nieco podobna sytuacja jest w ostatnim blogu Pinopy. Pinopa rozprawia się w nim zdecydowanie z teorią atomu wodoru, która wynika z mechaniki kwantowej (QM).
Nie wątpię, że Pinopa działa ze szłachetnych pobudek. Tyle, że poczciwina rozprawia się zwycięsko nie z QM, a tylko ze swoim własnym wyobrażeniem o QM. Które ma bardzo, bardzo niewiele z tą QM, z którą można się zapoznać choćby z jednego z nader licznych podręczników. Na przykład, z Teorii Kwantów Biruli-Białynickiego, Cieplaka i kogos jeszcze trzecego, czy kilku innych oryginalnych polskich opracowań, jak również z całej masy podręczników po angielsku, rosyjsku, francusku, hiszpańsku....
Teoria atomu wodoru to nie tylko wzór opisujący połozenie linii widmowych w Serii Balmera. Istotnie, Balmer do tego wzoru doszedł "na drodze empirycznej". Ale już 99 lat temu wzór już przestał być "czysto empiryczny", bo Bohr pokazał, że mozna go wyprowadzić ab initio --"empiryczną" stała sie w tym momencie najwyżej zasda, że moment pędu przyjmuje tyllo wartosci nedące całkowitymi wielokrotnosciami h/(2*pi). Po niecałych 15 latach niejaki Schroedinger (straszny kobieciarz, nota bene, ale nie za to go głównie cenimy -- jak w odpowiedzi Radia Erewań na pytanie o Czajkowskim) wyniuchał, że stany atomu wodoru (i wielu, wielu innych układów mikroswiata) to są tzw. stany własne zwiazane z pewnym równaniem. Równania tego nie mozna wyprowadzić z praw wyższego rzędu, zatem można powiedzieć, że Równanie Schroedingera jest istotnie, w pewien sposób, "równaniem empirycznym", bo jego słusznośc potwierdzają w pierwszym rzedzie wyniki niezliczonych ekperymentów. Ale to samo mozna powiedzieć o prawie Newtona F = m*a, o jego wzorze F = G*M*m/R^2, o równaniach Maxwella i o całej kupie innych rzeczy w fizyce. Pinopa też nie podaje praw wyzszego rzedu, z których ma wynikac ta wykładnia, którą on serwuje. Mówi: "jest tak, bo ja wam tak mówię!".
A teoria atomu wodoru i czasteczki H2 to nie tylko wzór Balmera. To wytłumaczenie względnych natężeń obserwowanych linii widmowych, dozwolonyc przejsc miedzy stanami. Zjawiska Zeemana (rozszczepienie linii w polu magnetycznym), anomalnego zjawiska Zeemana, Zjawiska Starka (roszczepienie w polu elektrycznym). Subtelnej i nadsubtelnej struktury prążków widmowych -- bo jak zacznie sie studiowac poszczególne prążki przy pomocy apartury o wyskokiej zdolnosci rozdzielczej, to sie okazuje, że to nie są jednorodne prązki, tylko składają sie z całego szeregu bardzo blisko położonych linii. To wytłumaczenie, skad się bierze słynne promieniowanie mikrofalowe wodoru o długosci fali 21 cm -- cała radioastronomia jest na tym oparta! Wreszczie, to kiniecznośc wytłuymaczenia szeregu zjawisk dotyczących molekuły H2 i gazowego wodoru -- skąd sie biorą dwa "stopnie" w krzywej opisującej ciepło własciwe gazowego wodoru w funkcji temperatury, co to jest "parawodór" i "ortowodór" i dlaczego ich temperatury skraplania sa nieco rózne. I dlaczego, jeśli skroplić wodór i trzymac go choćby w idealnej osłonie termicznej, to zawsze ok. 50% wyparuje po upływie pół doby? I jak skraplać wodór, żeby uniknąc takich strat?
Mechanika kwantowa na te wszystkie pytania odpowiada. I to nie jest wcale kompletna lista waznych pytań dotyczacych atomu i molekuły wodoru, z którymi QM sobie radzi!
Pinopie ktos życzliwy powinien wytłumaczyć, że zanim on się weźmie do obalania QM, to jednak powinien sie z nią choć odrobinę zapoznać -- bo inaczej będzie obalał cos, co z mechaika kwantowa ma bardzo mało wspólnego. Więcej już chyba ma z Kronikami Narnii, Władca Pierscieni, Przygodami Harry Pottera -- bo to tez są wszystko produkty wyobraźni. Tyle, że fajniejsze! Bo z wyobrażeń Pinopu o QM fajnego filmu sie jednak nie da zrobić...
